Şimdi biz 1970'li veya 1980'li yılların nostaljisini yapıyoruz ya arada. İşte Grease filmi de 1970'li yıllarda, 1950'li yılların nostaljik bir parodisini yapmıştı. (İlk defa gösterime çıkışı 1 Haziran 1978) Filmin yapılışının 20. Yılında, yani 1998'de, Grease tekrar sinemalarda boy gösterdi. Nostaljinin de nostaljisi olurmuş meğer! Şimdi ikibinli yıllardayız ve ben hala Hopelessly Devoted to You veya You are the one that I want şarkılarını dinliyorum. Nereden bakılsa garip bir durum yani.

Grease, komedi unsurları taşıyan müzikal bir filmdi. Film çevrildiği sırada 23 yaşında olan John Travolta'nın dansları ve filmin şarkıları hala hatırlarda.

Filmin konusu 1959 yılında Güney Kaliforniya'daki Rydell Lisesi'nde geçer. Yönetmen Randal Kleiser, 1950'li yılların 'o sıralar hatırlattığı' kostüm ve dekorlarla bizi karikatürize edilmiş bir geçmişe götürür.

Grease filminde, 1970'li yıllardan bakıldığında görülen 1950'li yılların gençliği; cinsel sorunlarla boğuşan, kendi duygularına yabancılaşmış ve bu yüzden sıklıkla aptal durumuna düşen figürlerle ifade edilir. (James Dean filmlerine göndermeler sıklıkla yer alır).

Filme adını veren Grease şarkısı Frankie Valli'ye aittir. Jenerikle birlikte başlar. Yani filmin ilk şarkısıdır. Sabahleyin yatağından zorlukla kalkan bir genç (çizgi-film olarak verilir) ile başlar. Sonra yaz tatilinden okula dönen öğrencileri izlerken şarkı devam eder.

Grease aslında 'gres yağı' demektir. Filmde gençlerin saçına sürdüğü briyantine atıfta bulunulmasını, onarılan ve yarışa sokulan arabanın yağlanmasını ve genel olarak -cinsel imaları da içerir şekilde- 'işleri kolaylaştırmak ve işler hale sokmak' için 'takınılacak tavır' veya 'yapılacak şey' olarak düşünebilirsiniz.

Şunu belirtmek gerek: Bu film beyzbol veya Elmalı Pay kadar 'Amerikan'dır.

Amerikalı olup da 1950'li ve/veya 1970'li yılları yaşamamış birine biraz 'garip' ve hatta 'anlamsız' görünebilir.

Romantizm komediyle karıştığında, aslında nerede gülünüp nerede ağlanacağını bilmek de kolay değil.

Şimdi oturup burada Danny Zuko (John Travolta) ve Sandy Dombrowski (Olivia Newton-John) arasındaki ilişkiyi, şarkılarda kullanılan 1950'li yılların Amerikan argosunu, filmdeki araba yarışı sahnesinde James Dean filmleriyle dalga geçilmesini uzun uzun anlatmak abes olacak.

Düşünün mesela...
Amerikalı bir arkadaşınız olsa, dünya sineması konusunda araştırmalar yapıyor olsa.. Diyelim ki çok meraklı ve ilgili bir kişi olsa bu arkadaşınız ve size Türk sineması hakkında sorular sorsa.

Mesela 1970'li yılların melodramlarını, sonra 1980'li yıllardaki apolitik ve içi boş filmleri, '80'li yılların sonunda çevrilen bu sefer aşırı 'politik/entel' filmleri karşılaştırmalı olarak anlatmak zorunda kalsanız...

Ardından da arkadaşınız
"Evet ama, Ertem Eğilmez'in 'Arabesk' filmi ile daha sonradan çevrilen 'Kahpe Bizans' filmi niye anakronik duruyor? Çevrildiği yılların değil de, 1970'li yılların sinematografik ve tematik özelliklerini taşıyor?" diye sorsa neler anlatırdınız?

Aman Tanrım! Kabusa bak!..
Bütün bunları bir yabancıya anlatmak zorunda kalmak ne büyük felaket ve azap olurdu!

Hah, Grease filmi de öyle bir şeydir işte...

Üf, daha fazla anlatamayacağım. Bu kadarını yazmak bile beni nasıl gerdi, tahmin edemezsiniz.

Filmden, benim favorim olan üç şarkıyı seçtim.

Çeviriler biraz fazla 'özgün' ve uçuk duruyorsa, kusura bakmayın. Ciddi ve edebi değerleri olduğunu düşünmüyordunuz zaten... Yanılıyor muyum?